Πέμπτη 4 Ιουνίου 2009

Μια σύντομη ιστορία (οικονομικών) μεταρρυθμίσεων.

Μια σύντομη ιστορία (οικονομικών) μεταρρυθμίσεων.


Στο άρθρο της Καθημερινής (εδώ), ίσως θα αναρωτηθείτε: είναι δυνατόν να απαγορεύονται οι τόκοι; Κι όμως είναι… και ήταν και στην «Δύση». Παλιά… πολύ παλιά.

Στον Μεσαίωνα, η εκκλησία απαγόρευε τα έντοκα δάνεια. Ο περιορισμός αυτός βασικά επιτρέπει να ανεβαίνουν οι τιμές μόνο σε σχέση με το ίδιο το εμπόρευμα. Ενώ τα έντοκα δάνεια θα σήμαιναν ότι όσοι έχουν λεφτά μπορούν να βγάλουν λεφτά και εκτός της παραγωγικής διαδικασίας, δηλαδή χρήμα από το χρήμα. Αυτό θα είχε σαν αποτέλεσμα την κυκλοφορία χρήματος ως εμπορεύματος και άρα θα επηρέαζε και τις τιμές των γενικών εμπορευμάτων.

Εκείνη την εποχή, μια οι ανακαλύψεις άλλων μερών στην γη, μια η πρόοδος στη μεταλλουργία, την ναυπήγηση, στην ύφανση κλπ πιέζουν όλα για εμπορική «απελευθέρωση». Κατά τον 16ο αιώνα, έμποροι και τραπεζίτες [1] ήταν ασυγκράτητοι για εμπόριο και πλουτισμό που οδήγησαν βέβαια σε κατακτήσεις, πολέμους και στο δουλεμπόριο.


Για να γίνουν όλα αυτά όμως χρειαζόταν μια μεταρρύθμιση: Η παπική, καθολική ηθική ήταν σχετικά εγκρατής. Έτσι άρχισε η μεταρρύθμιση, με τον Λούθηρο και τελικά με τον Καλβίνο που θα επιτρέψει μεταξύ των άλλων και τον έντοκο δανεισμό και θα εξυψώσει την εμπορική επιτυχία σε θεϊκή. Ο προτεσταντισμός, όπως θα πει αργότερα ο Βέμπερ, ήταν η ηθική και η έναρξη του καπιταλισμού.


[1]Τότε όσες τράπεζες υπήρχαν δάνειζαν χρήμα αλλά άτοκα. Και τι κέρδιζαν; Κέρδιζαν επιρροή. Η κυριαρχία έχει πολλές μορφές. Μία από αυτές είναι και το χρήμα και είναι η πιο αποτελεσματική γιατί είναι διαμεσολαβημένη με τέτοιο τρόπο που εμπεριέχει ένα μέγεθος ποσοτικό, αντικειμενικοποιημένο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου