Παρασκευή 26 Μαρτίου 2010

Εν δυο... εν δυο... εν δυο... εν δυο....



Η αισθητική θα είναι η ηθική του μέλλοντος. Φ.Νίτσε.

Άσχετα με το πως εννοούσε* ο Φρειδερίκος το "αισθητική" και το "ηθική", ένα είναι σίγουρο: ένας από τους θεούς του σήμερα είναι το θέαμα και η καρδιά του θεάματος είναι η αισθητική, αισθητική όμως σαν φαινομενο(-λογία). Όχι φαινομενολογία με την έννοια των φιλοσόφων, αλλά με την έννοια που το ίδιο το θέαμα επιβάλλει: το ότι πραγματικότητα είναι ό,τι παρουσιάζεται ως τέτοια και πραγματικό είναι ό,τι παρουσιάζεται ως τέτοιο.

Ο ντόρος που προκλήθηκε και τα "κεφάλια που θα πέσουν" μετά τα φασιστικά συνθήματα στην χτεσινή παρέλαση (ή αλλιώς επίδειξη καθεστωτικής δύναμης) κινείται σε αυτό που παραθέσαμε πριν: στο επίπεδο της αισθητικής τέτοιες απροκάλυπτες φασιστικές φραστικές συμπεριφορές από κρατικά όργανα πρέπει να αποφεύγονται: κανένα φασιστικό καθεστώς δεν φωνάζει ότι είναι φασιστικό. Απλώς πράττει φασιστικά:

Άλλωστε τον φασισμό τον αισθητικοποιούν πιο αποτελεσματικά οι Τρέμο-Πρετεντέρο-Παπαχελο-Μανδραβέληδες.

Ο καθένας στο πόστο του... και ο κολιός τον Αύγουστο...



Κατά την δικιά μας ανάγνωση των γραπτών του Νίτσε, το τσιτάτο αυτό θεωρούμε ότι δεν λέει τίποτα παραπάνω από το ότι η αισθητική θα είναι η ηθική του μέλλοντος με την έννοια ότι σαν τομέας της φιλοσοφίας θα είναι τόσο διαδεδομένος όσο ήταν στην εποχή του Νίτσε ο τομέας της ηθικής... ίσως πάνω σε αυτό θα μπορούσε να μας πει κάποιος πιο σχετικός με τα του Νίτσε.

Πέμπτη 25 Μαρτίου 2010

Κυριακή 14 Μαρτίου 2010

...

Μας αρέσει η kathimerini.gr γιατί σε αυτή διαβάζουμε απόψεις που εκφράζουν ρητά τις προσδοκίες του καθεστώτος. Μεταξύ των πολλών απόψεων είναι και αυτή του Παπαχελά (για παράδειγμα εδώ), που ούτε λίγο ούτε πολύ, απευθύνεται στο κράτος να εφαρμόσει αυτό που, μονομερώς, κατέχει: την νομιμότητα της χρήση βίας.

Η νομιμότητα της χρήσης βίας, δηλαδή οι αμέτρητες "σιωπηρές" δολοφονίες, οι αμέτρητες φυλακίσεις, οι αμέτρητες εκβιάσεις, οι αμέτρητες βίες μικρής ή μεγαλύτερης εντασης... των κρατικών οργάνων σε όλους όσους με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αποτελούν τους αποδοχείς αυτής της βίας, πηγάζει από την κοινωνική συναίνεση κατά την διάρκεια της "κοινωνικής ειρήνης": δηλαδή όσο δεν υπάρχει μαζική και συντονισμένη αντίδραση, η μη-αντίδραση λαμβάνεται ως συναίνεση και άρα σαν νομιμοποίηση.

Όταν διαταράσσεται όμως η "κοινωνική ειρήνη", όταν οι αντιδράσεις γίνονται μαζικές και συντονισμένες και απονομιμοποιείται η εξουσία, προβάλει η αυτοαναφορικότητα της κρατικής βίας: εκεί που πριν, η άσκησή της, φαινομενικά, ήταν νομιμοποιημένη, κατά την διάρκεια των μαζικών αντιδράσεων η βία εμφανίζεται να ασκείται για να διατηρήσει την νομιμότητά της. Και από την στιγμή που η νομιμότητα της χρήσης βίας εκφράζει και τη νομιμότητα του συστήματος, το σύστημα καθορίζεται από την εφαρμογή της βίας.
Με άλλα λόγια η νομιμότητα του κρατικού συστήματος είναι η νομιμότητα της άσκησης βίας που το ίδιο νομιμοποιεί.

Μετά από τόσους διαλόγους που έχει διεξάγει το καθεστώς με τους κοινωνικούς εταίρους , έχει φανεί τελικά ότι ο μόνος διάλογος είναι η βία του καθεστώτος . Οπότε η μόνη συμμετοχή σε έναν τέτοιο διάλογο είναι αντίδραση στη βία με βία.


Νομίζουμε ότι είναι σημαντικό σε αυτό το σημείο να κάνουμε μια διαφοροποίηση των τύπων βίας. Θεωρούμε ότι η κοινωνική κινηματική βία, που στοχεύει στην αλλαγή των κοινωνικών σχέσεων, εκφρασμένων θεσμικά, νομικά, δικαιϊκά κλπ. για να δημιουργήσει συνθήκες όσο το δυνατόν "περισσότερης ισότητας" ή "περισσότερης ελευθερίας" είναι βία πολιτική που ασκείται στο επίπεδο των κοινωνικών σχέσεων με επιθέσεις σε νόμους, θεσμούς, νοοτροπίες, τάσεις, δυνάμεις κλπ.
Η καθεστωτική βία, αντιθέτως, που είναι εξορισμού πολιτική, στοχεύει στην φυσική εξόντωση αυτών που συμμετέχουν στα κοινωνικά κινήματα, ασκώντας ωμή βία: φυλακίσεις, δολοφονίες, εξορίες κλπ κλπ. Είναι μια βία που ασκείται σε ανθρώπους, δηλαδή στα σώματά τους. Είναι άστοχη οποιαδήποτε ταύτιση αυτών των δύο μορφών βίας.

Οπότε:
Άλλη η βία των μαζικών κινητοποιήσεων και άλλη η βία του καθεστώτος.

Άλλη η βία που καλούν τα διάφορα γκρουπούσκουλα από τα κάτω και άλλη η βία που καλούν τα διάφορα γκρουπούσκουλα από τα πάνω.

Άλλη η βία που προέρχεται από τις δυνάμεις για την ισότητα και την ελευθερία και άλλη η βία που προέρχεται από τις δυνάμεις της καταστολής και της κυριαρχίας.

------

Η συμπύκνωση του καλέσματος του φαιού Παπαχελά θεωρούμε ότι εκφράζεται στο κομμάτι αυτό:
Αυτό το άγχος, ενός θύματος στους δρόμους, είχε επανειλημμένα παγώσει τις κυβερνήσεις Καραμανλή και εμπόδιζε την αστυνομία να κάνει αυτό που το Σύνταγμα ορίζει ως καθήκον της. Ακόμη και σήμερα η κυβέρνηση φοβόταν να ανοίξει την Πανεπιστημίου με τη χρήση αστυνομικής δύναμης για να μη σημειωθούν τραυματισμοί.
Ο Παπαχελάς είναι αυτός που μαζί με την παρέα του (Μάνος και Ανδριανόπουλος) τον Δεκέμβρη του 2008 καλούσαν να βγουν τα τανκς στους δρόμους για να επιβάλουν τον νόμο και την τάξη.

Αλλά επειδή μάλλον τα τανκς παραπέμπουν στην Χούντα και στην εξέγερση του Πολυτεχνείου... που γύρω από αυτή την εξέγερση η μεταπολίτευση δημιούργησε τους μύθους της, η τακτική που θα ήθελαν να ακολουθηθεί είναι αυτή της πρόληψης (εδώ), κρατώντας όσους περισσότερους δυνατόν μεταπολιτευτικούς μύθους ανέπαφους.
Αλλά το ζήτημα είναι: πως είναι δυνατή η προληπτική καταστολή της επερχόμενης κοινωνικής εξέγερσης; Είναι ένα ζήτημα με πρακτικές κυρίως αδυναμίες. Οπότε μάλλον η μόνη λύση θα είναι αυτή του Παπαχελά: για να επιβληθεί ο νόμος και η τάξη, η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ δεν θα πρέπει να κοντοσταθεί μπροστά στο ενδεχόμενο ενός (η και πολλών) θύματος.

Ζήτω η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ... ζήτωωωωωωω!!!
Ζήτω η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ... ζήτωωωωωωω!!!
Ζήτω η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ... ζήτωωωωωωω!!!

Πύρ...

Σάββατο 13 Μαρτίου 2010

Το τούτο της Τζούλιας

Μετά από τόσες χιλιάδες πωλήσεις του DVD με την Τζούλια, ήρθε και η δική μας σειρά να ασχοληθούμε και να σχολιάσουμε αυτό το γεγονός.

Προειδοποιούμε όμως ότι δεν έχουμε δει το επίμαχο DVD, και ούτε πρόκειται. Αλλά αυτό δεν μας εμποδίζει από το να καταλάβουμε την αισθητική υποκίνηση, όχι του περιεχομένου, αλλά του περιτυλίγματος, το οποίο είναι και το επίμαχο σημείο.

Δεν θα μιλήσουμε για το περιτύλιγμα κυριολεκτικά, αλλά για τις κινήσεις γύρω από αυτό το προϊόν.

Υπάρχει ένα επίπεδο ανάλυσης από τον Αρανίτση (εδώ) με το οποίο όμως διαφωνούμε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Κύριο σημείο διαφωνίας είναι ότι δεν θεωρούμε πως ο πρωταγωνιστής του DVD της Τζούλιας είναι η Τζούλια, ούτε ότι η Τζούλια ενσαρκώνει κάποιον μεταμοντέρνο ή νέο τύπο ανθρώπου. Σε αντίθεση θεωρούμε ότι ενσαρκώνει ένα ενεργό θύμα (με την έννοια ότι συμμετέχει στην θυματοποίησή του, αλλά στην κατάληξη, υφίσταται τις συνέπειες του θύματος) της ολοκληρωτικής υπαγωγής του θεάματος στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής προϊόντων και του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής προϊόντων στο θέαμα.

Αντί της Τζούλιας, εμείς θα κοιτάξουμε κατευθείαν σε αυτούς που δημιουργούν το προϊόν, ένα προϊόν που συγκεντρώνει πάνω του τρία είδη προϊόντων: 1) προϊόν διαφήμιση, 2) προϊόν είδηση-πληροφορία και 3) προϊόν υλικό (το DVD καθ’ εαυτό). Το θέμα Τζούλια είναι η υπαγωγή της διαφήμισης, της είδησης και του υλικού προϊόντος, στις απαιτήσεις του καθενός ξεχωριστά. Δηλαδή το "μέσα ενημέρωσης" δημιούργησαν μια είδηση η οποία αποτελεί την διαφήμιση ενός DVD το οποίο είναι η είδηση μιας διαφήμισης, με τρεις διακριτούς αλλά και ταυτόχρονα αλληλεπικαλυπτόμενους στόχους. Και φυσικά με τελικό στόχο το κέρδος (και ως κεφαλαίου αλλά και ως ιδεολογίας).

Μόνο από τις πωλήσεις του DVD έχουμε: 200.000 DVD επί 20,00 ευρώ έκαστο, μας κάνει 4.000.000 ευρουλάκια. Pas mal !!!

Στις συνέπειες αυτής της τακτικής συμπεριλαμβάνονται όλα αυτά που αναφέρει ο Αρανίτσης. Αλλά δεν αποτελεί την έναρξη ενός νέου τύπου ανθρώπου ή κάτι τέτοιο. Αποτελεί την συνεχή μεταμόρφωση του "ανθρώπου" στις επιταγές του κεφαλαίου. Και μην ξεχνάμε ότι το πρώτο κινούν στον καπιταλισμό είναι το κέρδος. Η υπεραξία. Η συσσώρευση.

Θεωρούμε ότι και το θέαμα πάσχει από την ίδια «ασθένεια» όπως η οικονομία [1]: την υπερπαραγωγή. Η υπερπαραγωγή προϊόντων θεάματος αντιστοιχεί σε μια αδυναμία δημιουργίας ζήτησης. Όχι στο σύνολό του, αλλά για την επίτευξη επιμέρους κερδοφόρων κινήσεων. Όπως στην οικονομία, ένα προϊόν για να είναι ανταγωνιστικό θα πρέπει να ενσωματώσει μεγαλύτερη αξία χρήσης, έτσι και το θέαμα πρέπει να αυξήσει την αξία χρήσης του: να γίνει πιο εντυπωσιακό, πιο κραυγαλέο. Και ο πιο πετυχημένος κράχτης για την δημιουργία ζήτησης στο επίπεδο του θεάματος είναι το ΣΟΚ.

Ειδικά όταν οι θεατές-καταναλωτές βρίσκονται σε δινή καταναλωτική κατάσταση, το σοκ πρέπει να είναι έντονο για να τους κινητοποιήσει, προς κατανάλωση.

Ακριβώς με αυτόν τον τρόπο προσεγγίζουμε την τελευταία μεγάλη προσπάθεια δημιουργίας θεαματικού σοκ: την έκθεση Bodies (εδώ).

Θεωρώντας τις βιοπολιτκές προεκτάσεις δευτερεύουσες, η έκθεση Bodies συμπυκνώνει σε μεγαλύτερο βαθμό αυτό που είπαμε παραπάνω. Τα σώματα-πτώματα ήταν η κραυγαλέα διαφήμιση του ίδιου τους του εαυτού. Καταλήγοντας, με κάτι σαν θεαματικό διαλεκτισμό, η ολοένα και μεγαλύτερη αδυναμία των προκλήσεων του θεάματος οδηγεί στην ολοένα και εντονότερη πρόκληση του θεάματος.

[1] Ξεχωρίζουμε το θέαμα από την οικονομία για λόγους ευκολίας, για να αναδειχτεί η σύμπνοιά τους.

Τετάρτη 10 Μαρτίου 2010

Περί μείωσης του βιοτικού επιπέδου κατά 15-20%.

Μετά την επιβολή των μέτρων λιτότητας, ακούμε διάφορους από εδώ και από εκεί να λένε την περίφημη φράση: «μείωση του βιοτικού επιπέδου κατά 15-20%». Θα προσπαθήσουμε να δούμε λίγο καλύτερα αυτό που περιγράφει ή αποκρύπτει αυτή η φράση.

Προτρέχουμε λέγοντας ότι γενικά δεν είμαστε αλλεργικοί με τους αριθμούς. Οι αριθμοί είναι ποσότητες που μπορεί να βοηθήσουν στην αντίληψη ενός μεγέθους, και έτσι μας είναι αρκετά χρήσιμο εργαλείο για πολλά θέματα.

Στην προκειμένη περίπτωση όμως, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Μια μείωση κατά τάδε ποσοστό από μόνο του δεν λέει τίποτα συγκεκριμένο για το «μέγεθος» βιοτικό επίπεδο. Πέραν της διαφωνίας μας με τα μέτρα, γιατί αποτελούν αύξηση και ένταση των εκμεταλλευτικών όρων από τους κυρίαρχους, υπάρχει ακόμα ένα σημαντικό σημείο. Τουλάχιστον εμείς εδώ, που προσπαθούμε να είμαστε αντικαταναλωτικοί και κάνουμε, που και που, κριτική στην κατανάλωση, θεωρούμε ότι η μείωση των μισθών δεν θα συμβάλει απλώς σε μια μείωση της καταναλωτικής νοοτροπίας κάποιων στρωμάτων, αλλά θα δημιουργήσει συνθήκες αποκλεισμού αρκετά μεγάλων κομματιών της κοινωνίας από στοιχειώδη αγαθά.

Επειδή η μείωση των μισθών είναι παρεξηγημένη από μερικούς, ξαναλέμε: με την μείωσή τους δεν είναι ότι κάποιος θα φάει 10 γιαουρτάκια και 2 μπριζόλες λιγότερο, αλλά σε συνδυασμό με τις περικοπές του δημοσίου, είναι ότι μπορεί να μην έχει πρόσβαση στον γιατρό ή στην εκπαίδευση ή σε οποιοδήποτε παραμένον κοινωνικό αγαθό.

Τρίτη 9 Μαρτίου 2010

Μιλώντας για ξύλο.

Στις 5 του Μάρτη, κατά την συγκέντρωση της γενικής απεργίας, έπεσε "λίγο" ξύλο. Ξυλοδέκτες ήταν ο Γ. Παναγόπουλος, ο πρόεδρος του τριτοβάθμιου (ανώτατου) συνδικαλιστικού οργάνου των εργατών της Ελλάδας και ο Μ. Γλέζος ο γνωστός αριστερός αγωνιστής που έμεινε στην ιστορία, κυρίως, για το κατέβασμα (υποστολή) της ναζιστικής σημαίας από την ακρόπολη την περίοδο της κατοχής από τις γερμανικές δυνάμεις.
Όπως συμβαίνει κάθε φορά που πέφτει ξύλο, στην καλύτερη των περιπτώσεων, βγαίνουν διάφοροι και καταδικάζουν την βία από όπου και αν προέρχεται. Κάποια μέσα ενημέρωσης όμως έκαναν το πραγματικό σεληνιακό άλμα και μίλησαν για κοινή «επίθεση που δέχτηκαν από διαδηλωτές» (εδώ) την ώρα που όλοι ξέρουμε ότι ο Παναγόπουλος έφαγε ξύλο από διάφορους απεργούς που ήταν εκείνη την ώρα στην συγκέντρωση, ενώ ο Γλέζος έφαγε ξύλο και δέχτηκε χημικά δηλητήρια από τα ΜΑΤ (Μονάδες Αποκατάστασης Τάξης). Ας μην μείνουμε όμως στην προφανή παραποίηση των γεγονότων. Καλύτερα να κοιτάξουμε την κεκαλυμμένη παραποίησή τους.
Η ερμηνεία για το ξύλο που έφαγε ο Παναγόπουλος παρ’ όλες τις γραφικές προσπάθειες που έκαναν να το προσδώσουν σε μια οργανωμένη επίθεση κουκουλοφόρων τρομοκρατών αντιεξουσιαστών με καλάσνικοφ και βόμβες μολότοφ, (ο Παναγόπουλος μίλησε για οργανωμένη δολοφονική επίθεση), καταστάλαξε τελικά σε ένα «καταδικάζουμε το γεγονός» και τελειώσανε. Αυτό από την μία πλευρά. Κάποιοι της αριστεράς όμως μίλησαν για προβοκάτσια [1]. Η θεώρηση όμως αυτού του γεγονότος ως προβοκάτσια, δεν μπορεί να έχει άλλο σκοπό από το να λειτουργήσει σαν δεκανίκι στην καταγγελία, περιστέλλοντας την σημασία του γεγονότος: όχι μόνο το καταδίκασαν αλλά τόνισαν και την απαξία του, αφού ήταν βαλτό από τα πάνω και τα έξω.
Για εμάς το ξύλο που δέχτηκε ο Παναγόπουλος έχει μια άλλη σημασία. Θεωρούμε ότι αυτό το γεγονός είναι ένας από τους παραπόταμους της εξέγερσης του 2008. Δεδομένου ότι η επίθεση έγινε από κάποιους και διάφορους απεργούς που βρίσκονταν εκείνη την στιγμή εκεί κοντά στο σημείο που ο Παναγόπουλος πλησίασε τα μικρόφωνα για να βγάλει λόγο, θεωρούμε ότι ξυλοδαρμός του Παναγόπουλο φέρει μέσα του όχι απλώς μια οργή για τον θεσμικό συνδικαλισμό, αλλά μια έμπρακτη έκφραση της απονομιμοποίησής του. Ο ξυλοδαρμός του Παναγόπουλου σημαίνει την κρίση της εκ- και αντι-προσώπευσης κομματιού των εργαζομένων από τη ΓΣΕΕ. Και αυτό είναι αποτέλεσμα της ανάγκης αναζήτησης οργάνωσης από την βάση.

Το ξύλο και τα χημικά που έφαγε ο Γλέζος κάποιοι το χάρηκαν σίγουρα (η «παράληψη» αναφοράς στο γεγονός από την ιστοσελίδα της kathimerini.gr, μόνο ως τέτοιο μπορούμε να το εκλάβουμε). Αλλά οι περισσότεροι έτρεξαν να εκφράσουν τον έμπρακτο ρατσισμό τους: ο τονισμός ότι ένας ήρωας έφαγε ξύλο δεν μπορεί να είναι τίποτα άλλο από εφαρμοσμένος ρατσισμός, την ώρα που τα τάγματα ασφαλείας έχουν οργιάσει στην χρήση βίας γενικότερα. Η δήλωση του Μ. Γλέζου ότι στο πρόσωπό τους χτυπήθηκε ο «πολίτης», είναι μια τίμια αλλά αποτυχημένη προσπάθεια να προσγειώσει το γεγονός στις πολιτικές του διαστάσεεις, δεδομένου ότι η έννοια του «πολίτης» είναι διαστρωματωμένη έτσι και αλλιώς: δεν είναι όλοι οι πολίτες ίσοι και κυρίως, δεν είναι όλοι πολίτες (με την έννοια ότι δεν είναι όλοι θεσμικά αναγνωρισμένοι ως πολίτες, δες «λαθρομετανάστες»).
Μια τέτοια τίμια, πλην αποτυχημένης, προσπάθεια έχει ξαναγίνει από τον Μ. Γλέζο: τότε με την υποστολή της ναζιστικής σημαίας από την ακρόπολη. Το κατέβασμα της σημαίας, ως συμβόλου κατοχής από ξένες δυνάμεις και συμβόλου του φασισμού-ναζισμού, δημιούργησε ένα έλλειμμα στον ιστό. Ο αέρας φύσαγε και δεν είχε τι να κυματίσει. Οπότε τα καθεστωτικά τζμάνια σκέφτηκαν, εκ των υστέρων, σε αυτό το έλλειμμα να ανυψώσουν την ΕΛΛΗΝΙΚΗ σημαία: ούτως ή άλλως η εθνικόφρονη ιστοριογραφία είχε και έχει κατακρεουργήσει την περίοδο της «εθνικής» αντίστασης, ταυτίζοντάς την μόνο με το εθνικό στοιχείο. Αλλά η κατοχική αντίσταση δεν ήταν ποτέ μια καθαρά εθνικο-απελευθερωτική κίνηση. Ήταν μαζί με όλα τα άλλα και μια επαναστατική ταξική σύγκρουση. Η συμμετοχή στην Αντίσταση βιώθηκε ως μια διαδικασία επαναστατικού μετασχηματισμού (τόσο σε ό,τι αφορά την ίδια την καθημερινότητα, όσο και σε σχέση με την προοπτική της μεταπολεμικής κοινωνίας) από ευρύτερα τμήματα των λαϊκών τάξεων, είτε των εργατικών στρωμάτων των αστικών κέντρων, είτε των αγροτικών στρωμάτων της υπαίθρου ( Παναγιώτης Σωτήρης, 2007, εδώ).

Όπως και να έχει, αν για το 1942 το έλλειμμα σημαίας απαντήθηκε με τον πληθωρισμό της εθνικής σήμανσης, στα 2010 ο πληθωρισμός της σήμανσης του «πολίτη» καλύπτει το έλλειμμα αναγνώρισης πολιτών.

[1] Και εμείς έχουμε χρησιμοποιήσει αρκετές φορές αυτό το ερμηνευτικό εργαλείο, αλλά όσες φορές το κάναμε μιλήσαμε για κινήσεις που άσχετα αν είναι προβοκάτσια ή όχι, ως εκ τούτου δρουν ως προβοκάτσια.

Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010

...

Παρ’ όλα τα σκληρά μέτρα που εξήγγειλε και ψήφισε το ΠΑΣΟΚ (και όποιος θα τύχαινε να είναι στην εξουσία, από ΝΔ μέχρι ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ) για να κατευνάσει τις μεταφυσικές απατήσεις των αγορών και των κερδοσκόπων, η Ελλάδα δανείστηκε πάλι με επιτόκιο που τσούζει. Από τα έσοδα των μέτρων, όπως μας ενημερώνουν (εδώ), το 65% θα πάει στους (που θα λέγατε;) δανειστές.
Μα τι σόι είναι αυτοί οι δανειστές όμως; Έχουν άραγε κάποια σχέση με τους κερδοσκόπους και με τις αγορές;

Αρχικά ας ξεκινήσουμε με το εξής: όλες οι έννοιες είναι αμφίσημες και είναι αμφίσημες γιατί μέσα από την αμφισημία τους προκύπτει και η δυνατότητα της πολιτικής τους διαχείρισης. Υπάρχουν όμως και αμφισημίες που δεν έχουν να κάνουν με έννοιες αλλά με μηχανισμούς. Όπως ο καπιταλιστικός μηχανισμός.
Υποστηρίζουμε δηλαδή ότι οι έννοιες όπως αγορά, κερδοσκόποι, δανειστές, ανάπτυξη κλπ είναι αμφισημίες ενός και του αυτού μηχανισμού. Η πολιτική διαχείριση των εννοιών αυτών στόχο έχουν την απόκρυψή του, ή έστω τη δυνατόν δημιουργία σύγχυσης.

Οι εθνικο-κρατικοί καπιταλισμοί αποτελούνται από τον μέσα και τον έξω συσχετισμό δυνάμεων. Στο εσωτερικό τους υπάρχει ο ταξικός συσχετισμός, ο ανταγωνισμός δηλαδή των διαφόρων κοινωνικών στρωμάτων (τάξεων), ενώ στο εξωτερικό υπάρχει ο ανταγωνισμός μεταξύ των διαφόρων εθνο-κρατικών καπιταλισμών. Και για να μην κατηγορηθούμε για απλοποιητικές σχηματοποιήσεις λέμε ότι υπάρχουν και οι όλες ενδιάμεσες αποχρώσεις των παραπάνω.
Προλαβαίνοντας κάποιες ενστάσεις, ομολογούμε ότι ο καπιταλισμός, πράγματι, δεν είναι μόνο ανταγωνισμός. Είναι και συνεργασία. Υπάρχουν πολλές ανταγωνιστικές πλευρές που ομαδοποιούνται για να ανταγωνιστούν αποτελεσματικότερα κάποιους από τους άλλους ανταγωνιστές. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι ο καπιταλιστικός πλανήτης είναι γεμάτος από διάφορα μπλοκ Η συγκολλητική όμως ουσία που ωθεί στην συνεργασία, ταυτόχρονα την υπονομεύει. Με άλλα λόγια, ο ανταγωνισμός ασκείται και μεταξύ και εντός των συνεργασιών.
Από αυτή τη δισυπόστατη τάση πάσχει και η ΕΕ. Σαν ΕΕ ανταγωνίζεται τους υπόλοιπους, πχ ΗΠΑ, Κίνα κλπ, αλλά και εντός της, η Γερμανία ή η Ιρλανδία ή η Ελλάδα ανταγωνίζεται η μια την άλλη.

Η συσσώρευση του χρήματος είναι πλέον τόσο τεράστια που μερικές μόνο εταιρίες έχουν τζίρο όσο το ΑΕΠ κάποιων χωρών. Στη σημερινή οικονομική κρίση είμαστε μάρτυρες ακριβώς αυτού του γεγονότος: τεράστια κεφάλαια που δεν μπορούν να επενδυθούν καταφεύγουν στην κερδοφορία μέσω των αποδόσεων των δανείων. Αυτή η δομική λειτουργία του καπιταλισμού αποτελεί μια πολιτική επιλογή. Η προτεραιότητα που δίνεται στην αποπληρωμή των τοκοχρεολυσίων σε βάρος των κοινωνικών παροχών, εκφράζει αυτή την πολιτική επιλογή: την πολιτική ανακατανομή του πλούτου. Η κερδοφορία σε αυτά τα απίστευτα μεγέθη για να είναι χορταστική πρέπει να παρασύρει ολόκληρους λαούς και εθνικο-κρατικές οικονομίες. Όπως το 2007 οι κεφαλαιοκρατικές επενδύσεις κατευθύνθηκαν σε αγαθά, όπως τρόφιμα και ύλες πρώτης ανάγκης, αυξάνοντας τις τιμές τους κατά 200% και πάνω και σηκώνοντας εξεγέρσεις σε όλο σχεδόν τον αναπτυσσόμενο κόσμο (εκεί όπου οι πιέσεις των αυξήσεων των τιμών ήταν αφόρητες στην αναπαραγωγική δυναμικότητα των προλετάριων), έτσι και τώρα, οι κεφαλαιοκρατικές επενδύσεις μην έχοντας διέξοδο κατευθύνονται σε εθνο-κρατικές οικονομίες, χτυπώντας με πρόσχημα τα ελλείμματα και δανείζοντας ακριβά. Και μην ξεχνάμε ότι η κινητήριος δύναμη του καπιταλισμού είναι η κερδοφορία.

Γυρνώντας στην αμφισημία των εννοιών του καπιταλιστικού μηχανισμού, μπορούμε να πούμε ότι αναλόγως της πολιτικής στόχευσης υπάρχει και η σχετική χρήση των εννοιών. Όταν στόχος είναι οι εντός του εθνο-κρατικού καπιταλισμού συσχετισμοί, η ταξική πάλη δηλαδή, με μορφή μεταρρυθμίσεων, η έννοια που χρησιμοποιείται είναι οι αγορές. Η μεταφυσική αυτή χρήση της αγοράς γίνεται για να αοριστοποιηθεί ο συγκεκριμένος μηχανισμός συσσώρευσης του πλούτου. Η έννοια των αγορών αντλεί την σημασία της από την ίδια την οικονομία, που μπορούμε να πούμε ότι είναι μια άρθρωση των κοινωνικών σχέσεων στο υλικό τους επίπεδο. Ταυτίζοντας την οικονομία με τις αγορές (χωρίς να αγνοούμε ότι η οικονομία είναι ενορχηστρωμένη από τις επιταγές του κεφαλαίου, χωρίς βέβαια να υποτιμούμε και την τεράστια δημιουργικότητα της κοινωνικής εργασίας) η στόχευση είναι να εσωτερικεύσει η οικονομία τις επιταγές των αγορών, δηλαδή του κεφαλαίου, που δεν είναι άλλες από την διευκόλυνση του προτσές της συσσώρευσης.
Η παρούσα διευκόλυνση του προτσές της συσσώρευσης δημιουργεί μια μεταφορά πλούτου χωρίς ιστορικό προηγούμενο, στο επίπεδο του μεγέθους αλλά και στο επίπεδο του τρόπου. Αυτός ο ενδογενής τρόπος συσσώρευσης θα πρέπει να μην γίνει αντιληπτός και να αποφευχθούν οι διάφορες αντιδράσεις που θα προκύψουν από την συνειδητοποίηση του τρόπου λειτουργίας του καπιταλισμού. Αυτή η μεταφορά του πλούτου καλύπτει το σώμα της πολιτικής της επιλογής φορώντας έναν μανδύα κατηγορηματικό δημιουργώντας μια φανταστική κατηγορία κεφαλαιοκρατών: τους κερδοσκόπους. Η πολιτική επιλογή μετουσιώνεται δηλαδή σε κερδοσκοπική διάθεση κάποιων. Με την απόδοση κακεντρέχειας στους κερδοσκόπους αποκρύπτεται ο απόλυτος και λογιστικός τρόπος λειτουργίας του ίδιου του καπιταλισμού. Την αδυναμία του να συμπεριλάβει κοινωνικούς όρους. Ή συμπεριλαμβάνει τέτοιους όρους θα είναι για να τους ισοπεδώσει.

Συνοψίζοντας, η πολιτική διαχείριση των εννοιών της κερδοσκοπίας και των αγορών, προσπαθεί να καλύψει όσο μπορεί το κεντρικό ζήτημα: τις δομικές αντιφάσεις και τα όρια του καπιταλισμού.

Στον καπιταλισμό, όπως έχουμε πει αρκετές φορές η κυριαρχία εφαρμόζεται με έναν διαμεσολαβημένο-εξωτερικοποιημένο τρόπο. Στη ίδια την βάση της παραγωγής, το κεφάλαιο είναι η διαμεσολαβημένη σχέση κυριαρχίας αφεντικού-εργάτη. Η εντεινόμενη εργασιακή εκμετάλλευση δεν τίθεται ως επιλογή του αφεντικού αλλά ως μια εξωτερική αναγκαιότητα που προκύπτει από τον αριθμητικό ισολογισμό των εσόδων και των εξόδων. Στο επίπεδο της πολιτικής, με μια αναλογία, οι πολιτικές επιλογές δεν τίθενται σαν επιλογές, αλλά σαν επιβολές από έναν εξωτερικό παράγοντα.
Έτσι και αυτή την εποχή στην Ελλάδα, οι πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης τίθενται ως επιβολές της ΕΕ και των αγορών. Αποκρύπτεται τεχνιοτρόπως η σχέση των πολιτικών αυτών επιλογών με τον εσωτερικό εθνο-κρατικό καπιταλισμό. Θα σας φαινόταν περίεργο, αν ακούγατε ότι κερδισμένοι από τα μεγάλα επιτόκια δανεισμού των ελληνικών ομολόγων είναι και οι ελληνικές τράπεζες; Εδώ θα βρείτε ένα κείμενο που ίσως σας φανεί διαφωτιστικό.

Με λίγα λόγια, η κρίση αυτή αντικατοπτρίζει το όριο του καπιταλισμού όπως τον ξέρουμε σήμερα: καταναλωτικού καπιταλισμού. Γίνεται μια τεράστια προσπάθεια για την επιβίωσή του ανασχηματίζοντας τους όρους αναπαραγωγής της καπιταλιστικής σχέσης.


Οι εξουσίες όμως, δυστυχώς για αυτές, δεν παίζουν μόνες τους. Σε καιρούς οικονομικής κρίσης, υπάρχουν κοινωνικές διεργασίες που πολώνουν τις διάφορες πλευρές του πλοίου. Πέρα από την εμφάνιση της ακροδεξιάς και το αβαντάρισμά της από την εξουσία, υπάρχουν κινητοποιήσεις από την γενικότερη αριστερά και την εργατική τάξη. Στην κρίση επανασχηματοποιούνται οι τάξεις δείχνοντας και αναδύονται πολιτικές ευκαιρίες για τον μετασχηματισμό της κοινωνίας. Σε καιρό κρίσης, όπου συμβαίνουν κοινωνικοί μετασχηματισμοί, το κύριο ζήτημα είναι η κατεύθυνση αυτών των μετασχηματισμών.

Επειδή η ταξική συνείδηση είχε πάει διακοπές με δάνεια και με πιστωτικές, κάρτες η επανασχηματοποίησή της είναι σχετικά βραδεία. Είναι εύλογη η αμυντική της στάση απέναντι στις επιθέσεις που δέχονται κοινωνικά κεκτημένα δεκαετιών.
Το κυριότερο όμως ζήτημα της εργατικής τάξης είναι να ξεπεράσει την αμυντικού τύπου κινητοποίησή της και να προβάλει αιτήματα καθολικά και επιθετικά. Το ζήτημα δεν είναι οι μισθοί των δημοσίων. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι στον ταξικό ανταγωνισμό οι τάξεις είναι σύνολα. Και όταν οι τάξεις δεν αντιλαμβάνονται τον «εαυτό» τους ως τέτοια, όταν τα αιτήματά τους δεν είναι καθολικά, παίζουν γκολφ με σπασμένο μπαστούνι.
Οι κινητοποιήσεις θα πρέπει να μεταμορφωθούν από αμυντικές σε επιθετικές. Θα πρέπει να ανοίξουν αρχικά αγώνες για την μείωση της εργάσιμης ημέρας (πχ σε τέσσερις ώρες χωρίς μείωση των αποδοχών) και την ένταξη όλων των μεταναστών, όσων ήρθαν και όσων θα έρθουν, στους κόλπους της τάξης με πλήρη δικαιώματα και να αρχίσει να παράγεται κοινωνικός πλούτος, υλικός και άυλος.

Επίσης θα πρέπει να αρχίσουμε να διαχωρίζουμε τον κρατικό μηχανισμό από τις δημόσιες υπηρεσίες. Οι δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να προσεγγίζονται ως σχηματισμοί που συγκεντρώνουν τον κοινωνικό πλούτο, τον αυξάνουν και τον ανακατανέμουν προς όλους χωρίς διακρίσεις. Οι δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να αποκτήσουν πάλι τον ταξικό τους χαρακτήρα: οι δημόσιοι σχηματισμοί των προλετάριων ως απάντηση στο κράτος των αφεντικών.

Ας μην γελιόμαστε, τα μέτρα αυτά είναι μόνο η αρχή. Όσο ο καπιταλισμός δεν θα βρίσκει διέξοδο για έναν νέο κύκλο ανάπτυξης, τόσο η κερδοφορία θα επιτυγχάνεται με την πολιτική ανακατανομή του πλούτου μέσω πακέτων σωτηρίας προς τις τράπεζες και τις μεγάλες επιχειρήσεις, τα οποία θα χρηματοδοτούνται από την φορολογία της εργατικής τάξης και τις περικοπές του βιοτικού τους δημόσιου και ιδιωτικού επιπέδου, από την διοχέτευση κοινωνικού πλούτο προς τον ιδιωτικό τομέα. Ίσως τελικά ο επόμενος κύκλος ανάπτυξης του καπιταλισμού να στηρίζεται ακριβώς σε αυτή την πολιτική ανακατανομή του πλούτου.
Όπως διαγράφεται ήδη, αυτή η ανάπτυξη θα περάσει πάνω από τα κορμιά μας, όπως περνούσαν χρόνια τώρα οι διάφορες προηγούμενες αναπτύξεις πάνω από τα κορμιά των άλλων.


Δευτέρα 1 Μαρτίου 2010

...

... κάθε μέρα, κάθε 20:00, τα τανκς της προπαγάνδας κάνουν βόλτες στους δρόμους των κοινωνικών μας σχέσεων.

... η φράση του παπανδρέου, που την αναμεταδίδουν οι δημοσιογράφοι, ότι τον συγκινεί όταν άνθρωποι του μόχθου του λένε ότι θυσιάζουν για την ΠΑΤΡΙΔΑ τον ΜΙΣΘΟ τους, είναι ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ.
Πέρυσι μιλάγαμε για την χούντα του καραμανλή.
Για το 2010 θα πρέπει να μιλάμε για το πραξικόπημα του παπανδρέου και του πασοκ. Γιατί είναι πραξικόπημα όταν εκλέγεσαι με το αντίθετο πρόγραμμα που εφαρμόζεις. Οι ευαίσθητοι σε "δημοκρατικά" ζητήματα, προφανώς πρέπει να αρχίσουν να αναρωτιούνται.
Μέσα από την λογική του κοινοβουλευτισμού, αφού το πασοκ δεν μπορεί να εφαρμόσει το πρόγραμμα με το οποίο εκλέχθηκε, θα πρέπει να κηρύξει εκλογές. Θα πρέπει να δώσει την δυνατότητα στον "ελληνικό λαό" να "επιλέξει" ΞΑΝΑ αυτόν που θα τον κυβερνήσει, με πρόγραμμα που θα πρέπει να τηρηθεί.
Μέσα από την λογική του κοινοβουλευτισμού, μια απαίτηση, γα την αρχή, που πρέπει να δημιουργηθεί είναι η: κάτω η κυβέρνηση...



Δείτε παρακάτω ένα ντοκιμαντέρ για την δίκη της χούντας (1967-1974). Αν εξαιρέσει κανείς τον πατριωτικό αριστερό λόγο, την προσέγγιση με βάση την "εθνική εξάρτηση" και τον "ξένο δάχτυλο", τα πλάνα αρχείου είναι διδαχτικά.