Ένα πολύ καλό κείμενο για τα ανθρωποφάγα καπιταλιστικά Έθνη-Κράτη (εδώ).
-------------
Από μια καθαρά ταξική ματιά, ο σχηματισμός του Έθνους-Κράτους είναι μια διεργασία επιβολής των καπιταλιστικών κανόνων, επιβολής της κυριαρχίας μέσω του κεφαλαίου. Το κεφάλαιο είναι μια κοινωνική σχέση κυριάρχησης η οποία παράγει δύο αντιμέτωπες, ανταγωνιστικές μεριές: τον καπιταλιστή (κεφαλαιοκράτη - ο έχων κεφάλαιο) και τον προλετάριο (ο μη-έχων κεφάλαιο). Οι χαρακτηρισμοί αυτοί είναι πλήρως αντικειμενικοί: η κατοχή ή μη, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, είναι μεγεθοποιημένη, ποσοτικοποιημένη. Αυτός που έχει τρεις παράδες, θα αγοράσει την εργατική δύναμη του προλετάριου που δεν έχει ούτε μια. Ο προλετάριος για να επιβιώσει θα πρέπει να πουλήσει στον κεφαλαιοκράτη την εργατική του δύναμη. Ο κεφαλαιοκράτης, κάτοχος των μέσων παραγωγής και αναπαραγωγής, "εκχωρεί" τα μέσα παραγωγής στον προλετάριο για να παράξει προϊόντα. Ας πούμε ότι ο προλετάριος παράγει 10 ψωμιά στον φούρνο του καπιταλιστή. Ο καπιταλιστής πληρώνει στο τέλος της μέρας τον προλετάριο ένα καρβέλι ψωμί και κρατάει τα άλλα 9 για την πάρτι του, ανταλλάσσοντάς τα με άλλα προϊόντα. Τα 9 ψωμιά που παρήγαγε και δεν πήρε ο προλετάριος, είναι η υπεραξία που καρπώνεται ο καπιταλιστής. Δηλαδή ο προλετάριος παράγει 10 ψωμιά και καρπώνεται μόνο το 1. Άδικο;
Μέχρι εδώ, θα μου πει κάποιος: ναι, καλά, αλλά ο καπιταλιστής έβαλε κεφάλαιο, δηλαδή λεφτά, για να φκιάξει τον φούρνο. Κάπως πρέπει να αποσβέσει την επένδυσή του.
Ωραία, αλλά το ζητούμενο είναι: πως ο καπιταλιστής απέκτησε αυτό το κεφάλαιο; Κι εδώ έρχεται, σφήνα, αυτό που ο Μαρξ αποκαλούσε, πρωταρχική συσσώρευση. Η αρχική κεφαλαιοποίηση δηλαδή. Η αρχική αυθαίρετη κεφαλαιοποίηση.
Κατά μια έννοια η δόμηση Έθνους-Κράτους ήταν η βίαιη υποταγή των ανθρώπων και των ικανοτήτων τους προς εργασία στο κεφάλαιο και η κεφαλαιοποίηση πόρων και σχέσεων προηγούμενων οικονομικών-παραγωγικών συστημάτων. Στην αρχή δεν ήταν ακριβώς ιμπεριαλισμός, με την έννοια που θα έδινε στην λέξη αργότερα ο Λένιν. Στην αρχή ήταν η σταδιακή εκχέρσωση των παλιών συστημάτων και η εγκατάσταση του καπιταλισμού.
Ιμπεριαλισμός, ήταν η επέκταση των κρατικών συνόρων κατά τους βαλκανικούς πολέμους με τον Βενιζέλο. Αυτό που τώρα μαθαίνουμε ως απελευθέρωση των ελληνικών κατεχόμενων εδαφών, ήταν η επέκταση των επικρατειών των αφεντικών με μπροστάρη τον Βενιζέλο. Και εν δυνάμει, Ελλάδα θα μπορούσε να είναι παντού: η απελευθέρωση δεν αφορούσε έτσι και αλλιώς κατεχόμενα εδάφη, αλλά εδάφη που κατά την επέκταση ελληνοποιούνταν.
Και ξέρετε τι σημαίνει ελληνοποίηση ε; Έχετε ακούσει για τον Τούρκικο εθνικισμό του Κεμάλ. Γίνεται για μια στιγμή Τούρκοι και θα καταλάβετε. Ή γίνεται για μια στιγμή άμαχοι, γυναικόπαιδα της περιοχής, ανυποψίαστοι εργάτες γης. Φανταστείτε να έρχεται κάποιος (όποιος προλάβει) και να σας ελληνοποιεί ή να σας τουρκοποιεί: φανταστείτε όμως κυρίως να σας προλεταριοποιεί. Να σας διώχνει από το κομμάτι γης που ζούσατε και εργαζόσασταν και να σας στέλνει σε αναζήτηση εργασίας. Αναζήτηση εργασίας σε κάποιον κεφαλαιοκράτη ο οποίος με την βοήθεια των σπαθιών και της ιδεολογίας κεφαλαιοποίησε ό,τι ανήκε σε άλλους και σε άλλα οικονομικά συστήματα.
Η ιδεολογία του εθνικισμού είχε (και έχει αμείωτα) το εξής: ομοιoγενοποιούσε την επικράτεια, όχι μόνο σε θέματα γλώσσας, ή θρησκείας... αλλά κυρίως σε θέματα τάξης. Όλοι, αφεντικά και εργαζόμενοι, έχουν ένα στόχο: να διαπρέψει το έθνος... (θυμηθείτε τους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004 σαν εθνικό σκοπό: στην καλοπιστία των εθνικοπαρμένων η Αγγελοπούλου ΑΕ έβγαλε λεφτά με το τσουβάλι) αλλά ποιό έθνος τους; Ποιά πατρίδα;
Η εθνική ιδεολογική χαβούζα, μπόρεσε και κατάπιε πάντως πολλούς προλετάριους: πιστέψανε στο ιδεώδες των αφεντικών (αυτοί κάποια στιγμή θα γίνουν οι γερμανοτσολιάδες, οι Μάυδες και γενικώς οι εθνικόφρονες που θα κυνηγήσουν τους κομμουνιστοσυμμορίτες). Κάποιοι όμως δεν το έχαψαν: οι προλετάριοι, λέγανε, (αυτοί που δεν το έχαψαν), δεν έχουν σχέση με όλες αυτές τις αηδίες. Οι προλετάριοι, λέγανε, είναι αυτοί που παράγουν τον πλούτο και τον θέλουνε όλο. Είναι αυτοί που εκδιώχτηκαν από τη γη τους και την θέλουν πίσω. Βουρ για επανάσταση, είπαν, για μια κοινωνία ισότητας, ελευθερίας και δικαιοσύνης. Για μια κοινωνία όπου ο παραγόμενος πλούτος θα μοιράζεται ίσα. Οι προλετάριοι, για αυτό δεν έχουνε πατρίδα... γιατί δεν τους εκφράζει η ιδεολογία της πατρίδας: η πατρίδα είναι εναντίον τους... η πατρίδα δομήθηκε στις πλάτες τους.
Ερχόμενος στην παρούσα οικονομική κρίση: τα αφεντικά αβαντάρουν τον ναζιστικό-εθνικισμό του καρατζαφέρη... γιατί άραγε; Μήπως επειδή η πατριδολατρεία, η εθνολατρεία και γενικότερα η εθνοφαντασίωση είναι μια ταξική φίμωση; Δείτε τι γίνεται με τους μετανάστες-προλετάριους...
...το πρόβλημα με το σύγχρονο προλεταριάτο είναι ότι δεν έχει κάποιο πολιτικό χαρακτήρα όπως είχε μέχρι και την δεκαετία του '80. Τώρα είναι διασπασμένο σε ανειδίκευτους, σε επισφαλείς σε εργάτες λάστιχο, σε μουσουλμάνους, σε αφγανούς σε αλβανούς εργάτες... και είναι εύκολο να στρέψεις την μια ομάδα ενάντια της άλλης. Οι ιδεολογίες των αφεντικών έχουν εμποτίσει βαθιά τους ανθρώπους: βλέπεται καθημερινά βομβαρδίζονται από τα ΜΜΕ και εκτίθενται σε συγκεκριμένες απόψεις για τα πράματα, τρέφοντας φυσικά και τα ανάλογα αντανακλαστικά...
Αλλά... οι λογαριασμοί δεν έκλεισαν ποτέ μεταξύ των αφεντικών και των προλετάριων: το θέμα είναι προς τα ποια κατεύθυνση θα στραφούν οι προλετάριοι. Θα αλληλοκανιβαλιστούν ή θα συσπειρωθούν ενάντια σε αυτό που τους καταδυναστεύει στην πραγματικότητα;
-------------
Από μια καθαρά ταξική ματιά, ο σχηματισμός του Έθνους-Κράτους είναι μια διεργασία επιβολής των καπιταλιστικών κανόνων, επιβολής της κυριαρχίας μέσω του κεφαλαίου. Το κεφάλαιο είναι μια κοινωνική σχέση κυριάρχησης η οποία παράγει δύο αντιμέτωπες, ανταγωνιστικές μεριές: τον καπιταλιστή (κεφαλαιοκράτη - ο έχων κεφάλαιο) και τον προλετάριο (ο μη-έχων κεφάλαιο). Οι χαρακτηρισμοί αυτοί είναι πλήρως αντικειμενικοί: η κατοχή ή μη, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, είναι μεγεθοποιημένη, ποσοτικοποιημένη. Αυτός που έχει τρεις παράδες, θα αγοράσει την εργατική δύναμη του προλετάριου που δεν έχει ούτε μια. Ο προλετάριος για να επιβιώσει θα πρέπει να πουλήσει στον κεφαλαιοκράτη την εργατική του δύναμη. Ο κεφαλαιοκράτης, κάτοχος των μέσων παραγωγής και αναπαραγωγής, "εκχωρεί" τα μέσα παραγωγής στον προλετάριο για να παράξει προϊόντα. Ας πούμε ότι ο προλετάριος παράγει 10 ψωμιά στον φούρνο του καπιταλιστή. Ο καπιταλιστής πληρώνει στο τέλος της μέρας τον προλετάριο ένα καρβέλι ψωμί και κρατάει τα άλλα 9 για την πάρτι του, ανταλλάσσοντάς τα με άλλα προϊόντα. Τα 9 ψωμιά που παρήγαγε και δεν πήρε ο προλετάριος, είναι η υπεραξία που καρπώνεται ο καπιταλιστής. Δηλαδή ο προλετάριος παράγει 10 ψωμιά και καρπώνεται μόνο το 1. Άδικο;
Μέχρι εδώ, θα μου πει κάποιος: ναι, καλά, αλλά ο καπιταλιστής έβαλε κεφάλαιο, δηλαδή λεφτά, για να φκιάξει τον φούρνο. Κάπως πρέπει να αποσβέσει την επένδυσή του.
Ωραία, αλλά το ζητούμενο είναι: πως ο καπιταλιστής απέκτησε αυτό το κεφάλαιο; Κι εδώ έρχεται, σφήνα, αυτό που ο Μαρξ αποκαλούσε, πρωταρχική συσσώρευση. Η αρχική κεφαλαιοποίηση δηλαδή. Η αρχική αυθαίρετη κεφαλαιοποίηση.
Κατά μια έννοια η δόμηση Έθνους-Κράτους ήταν η βίαιη υποταγή των ανθρώπων και των ικανοτήτων τους προς εργασία στο κεφάλαιο και η κεφαλαιοποίηση πόρων και σχέσεων προηγούμενων οικονομικών-παραγωγικών συστημάτων. Στην αρχή δεν ήταν ακριβώς ιμπεριαλισμός, με την έννοια που θα έδινε στην λέξη αργότερα ο Λένιν. Στην αρχή ήταν η σταδιακή εκχέρσωση των παλιών συστημάτων και η εγκατάσταση του καπιταλισμού.
Ιμπεριαλισμός, ήταν η επέκταση των κρατικών συνόρων κατά τους βαλκανικούς πολέμους με τον Βενιζέλο. Αυτό που τώρα μαθαίνουμε ως απελευθέρωση των ελληνικών κατεχόμενων εδαφών, ήταν η επέκταση των επικρατειών των αφεντικών με μπροστάρη τον Βενιζέλο. Και εν δυνάμει, Ελλάδα θα μπορούσε να είναι παντού: η απελευθέρωση δεν αφορούσε έτσι και αλλιώς κατεχόμενα εδάφη, αλλά εδάφη που κατά την επέκταση ελληνοποιούνταν.
Και ξέρετε τι σημαίνει ελληνοποίηση ε; Έχετε ακούσει για τον Τούρκικο εθνικισμό του Κεμάλ. Γίνεται για μια στιγμή Τούρκοι και θα καταλάβετε. Ή γίνεται για μια στιγμή άμαχοι, γυναικόπαιδα της περιοχής, ανυποψίαστοι εργάτες γης. Φανταστείτε να έρχεται κάποιος (όποιος προλάβει) και να σας ελληνοποιεί ή να σας τουρκοποιεί: φανταστείτε όμως κυρίως να σας προλεταριοποιεί. Να σας διώχνει από το κομμάτι γης που ζούσατε και εργαζόσασταν και να σας στέλνει σε αναζήτηση εργασίας. Αναζήτηση εργασίας σε κάποιον κεφαλαιοκράτη ο οποίος με την βοήθεια των σπαθιών και της ιδεολογίας κεφαλαιοποίησε ό,τι ανήκε σε άλλους και σε άλλα οικονομικά συστήματα.
Η ιδεολογία του εθνικισμού είχε (και έχει αμείωτα) το εξής: ομοιoγενοποιούσε την επικράτεια, όχι μόνο σε θέματα γλώσσας, ή θρησκείας... αλλά κυρίως σε θέματα τάξης. Όλοι, αφεντικά και εργαζόμενοι, έχουν ένα στόχο: να διαπρέψει το έθνος... (θυμηθείτε τους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004 σαν εθνικό σκοπό: στην καλοπιστία των εθνικοπαρμένων η Αγγελοπούλου ΑΕ έβγαλε λεφτά με το τσουβάλι) αλλά ποιό έθνος τους; Ποιά πατρίδα;
Η εθνική ιδεολογική χαβούζα, μπόρεσε και κατάπιε πάντως πολλούς προλετάριους: πιστέψανε στο ιδεώδες των αφεντικών (αυτοί κάποια στιγμή θα γίνουν οι γερμανοτσολιάδες, οι Μάυδες και γενικώς οι εθνικόφρονες που θα κυνηγήσουν τους κομμουνιστοσυμμορίτες). Κάποιοι όμως δεν το έχαψαν: οι προλετάριοι, λέγανε, (αυτοί που δεν το έχαψαν), δεν έχουν σχέση με όλες αυτές τις αηδίες. Οι προλετάριοι, λέγανε, είναι αυτοί που παράγουν τον πλούτο και τον θέλουνε όλο. Είναι αυτοί που εκδιώχτηκαν από τη γη τους και την θέλουν πίσω. Βουρ για επανάσταση, είπαν, για μια κοινωνία ισότητας, ελευθερίας και δικαιοσύνης. Για μια κοινωνία όπου ο παραγόμενος πλούτος θα μοιράζεται ίσα. Οι προλετάριοι, για αυτό δεν έχουνε πατρίδα... γιατί δεν τους εκφράζει η ιδεολογία της πατρίδας: η πατρίδα είναι εναντίον τους... η πατρίδα δομήθηκε στις πλάτες τους.
Ερχόμενος στην παρούσα οικονομική κρίση: τα αφεντικά αβαντάρουν τον ναζιστικό-εθνικισμό του καρατζαφέρη... γιατί άραγε; Μήπως επειδή η πατριδολατρεία, η εθνολατρεία και γενικότερα η εθνοφαντασίωση είναι μια ταξική φίμωση; Δείτε τι γίνεται με τους μετανάστες-προλετάριους...
...το πρόβλημα με το σύγχρονο προλεταριάτο είναι ότι δεν έχει κάποιο πολιτικό χαρακτήρα όπως είχε μέχρι και την δεκαετία του '80. Τώρα είναι διασπασμένο σε ανειδίκευτους, σε επισφαλείς σε εργάτες λάστιχο, σε μουσουλμάνους, σε αφγανούς σε αλβανούς εργάτες... και είναι εύκολο να στρέψεις την μια ομάδα ενάντια της άλλης. Οι ιδεολογίες των αφεντικών έχουν εμποτίσει βαθιά τους ανθρώπους: βλέπεται καθημερινά βομβαρδίζονται από τα ΜΜΕ και εκτίθενται σε συγκεκριμένες απόψεις για τα πράματα, τρέφοντας φυσικά και τα ανάλογα αντανακλαστικά...
Αλλά... οι λογαριασμοί δεν έκλεισαν ποτέ μεταξύ των αφεντικών και των προλετάριων: το θέμα είναι προς τα ποια κατεύθυνση θα στραφούν οι προλετάριοι. Θα αλληλοκανιβαλιστούν ή θα συσπειρωθούν ενάντια σε αυτό που τους καταδυναστεύει στην πραγματικότητα;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου