Η Κούνεβα απέκτησε θεατρική αντανάκλαση...

Θυμάστε την Κούνεβα; Την μετανάστρια συνδικαλίστρια που τα αφεντικά του τομέα καθαριότητας ήθελαν να καθαρίσουν (η κυριολεξία της μεταφοράς του καθαρισμού έγκειται στο γεγονός ότι ο σκοπός της πράξης ήταν ένας: η φυσική εξαφάνιση και η φυσική εξόντωση του ατόμου); Αν ναι, κι αν σας είχε συγκινήσει η ιστορία της, τώρα υπάρχει η δυνατότητα να συγκινηθείτε λίγο παραπάνω. Η ιστορία της (περίπου αυτή) θα ανέβει στο σανίδι. Έχει γίνει ήδη θεατρική παράσταση... εδώ η διαφήμιση.

Αρχικά θα ήθελα να προλάβω αντιδράσεις του στυλ "μα, καλά, η παράσταση δεν έχει ανέβει ακόμα και εσύ την θάβεις"; ή "πω πω αντίδραση βρε αδερφάκι μου, ο Φάις για καλό το κάνει, για να αναδείξει το πρόβλημα της Κούνεβα" κλπ.
Εξηγούμε: δεν θα μιλήσω καθόλου για το περιεχόμενο της παράστασης γιατί δεν το ξέρω (και από πού να το ξέρω;). Η προσέγγιση στο θέμα θα είναι καθαρά από προσπάθεια κατανόησης των προθέσεων και των τελικών ενδεχόμενων αποτελεσμάτων. Δεν κρίνω την "πραγματική" πρόθεση του συγγραφέα, αλλά την από εμένα εκλαμβανόμενη πρόθεση μιας τέτοιας κίνησης.

Ο άξονας στον οποίο θα κινηθώ είναι η θεαματικοποίηση, άρα και κατεπέκταση η απο-πραγματικοτητοποίηση της δολοφονικής επίθεσης.

(ο τονισμός δικός μου):

Η επιλογή του τίτλου μπορεί να ξενίζει, όμως δεν είναι καθόλου συμπτωματική: «Το κίτρινο φως πέφτει κατά τόπους στη σκηνή για να κλονίσει τον μονόλογο της ηθοποιού». Γιατί ειδικά κίτρινο; Προοικονομεί το κίτρινο καυστικό υγρό, με το οποίο επιτέθηκαν στο εξιλαστήριο θύμα-Κούνεβα, αφήνει να εννοηθεί ο Φάις.

Η Κούνεβα δεν αποτέλεσε εξιλαστήριο θύμα. Δεν αποτελεί καν θύμα, με την θυματοποιητική έννοια της λέξης. Ήταν στόχος ταξικός. Η Κούνεβα ήταν (και θα παραμείνει) πονοκέφαλος για τα αφεντικά και δεν ήταν εξιλαστήριο θύμα γιατί καθένας/μια που προκαλεί πονοκέφαλο αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο. Η επίθεση δεν ήταν κίνηση προς παραδειγματισμό και προς εκφοβισμό. Ήταν η έκφραση της ίδιας της καταστολής.

Μας λέει το κείμενο :

"Η Ρούσεβα είναι η ονειρική "αντανάκλαση" της Κούνεβα"... Ο Φάις αποφεύγει να μείνει κατά γράμμα πιστός στα αληθινά γεγονότα...Το "οξύ της Αγάπης", με άλλα λόγια, που θα διαβρώσει τα κατακάθια της μνήμης και της καθημερινότητας»...«Ανέκαθεν η τέχνη φιλοδοξούσε να επινοήσει την πραγματικότητα, εξού και τις ιστορίες μας δεν τις επιλέγουμε, μάς επιλέγουν»...

Είναι δικαίωμα της τέχνης (του καλλιτέχνη) να μιλάει όπως θέλει και για ό,τι θέλει. Δεν έχω αντίρρηση. Το συγκεκριμένο γεγονός όμως ήταν πολιτικό. Και έτσι θα δω κάθε απόπειρα art-οποίησής του (κατά το άρτος και θεάματα...).
Θα αποφύγω να μπω στην μεγάλη κουβέντα για τα εργασιακά. Θα σταθώ μόνο σε εκείνο το σημείο που η επίθεση στην Κούνεβα φανέρωσε ένα μεγάλο θέμα: την επέκταση της επισφάλειας της εργασίας. Και όταν λέμε επέκταση μιλάμε για την συντονισμένη επίθεση των αφεντικών στα κεκτημένα των εργατών.
Η υπόθεση της Κούνεβα δημιούργησε τόσο μεγάλο ντόρο γιατί αποτελεί (μαζί με τα περισσότερα ανάλογα φαινόμενα) την σύμπραξη ενός μαζικού φαινομένου (στην συγκεκριμένη υπόθεση της υποτίμησης της εργασίας με όρους επιθετικούς) με την εξατομικευμένη εμφάνισή της. Υποθέτω ότι οι περισσότεροι προλετάριοι είδαν στο πρόσωπο της Κούνεβα το ίδιο τους το πρόσωπο. Είδαν την ξαφνική (αλλά και σταδιακή) υποτίμηση των ζωών τους. Είδαν τις αυταπάτες μιας "ευδαιμονικής" ατομικιστικής ζωής να εξατμίζονται και στις θέσεις τους να παραμένει μια ατροφική φιγούρα ταξικής σύνθεσης και συνείδησης.

Οπότε, η θεατρικοποίηση ενός τέτοιου γεγονότος δεν μπορεί παρά μόνο να στοχεύει να αναδείξει το ένα σκέλος της σύμπραξης: την εξατομικευμένη εμφάνισή της. Για αυτό το λόγο το θεατρικό έργο είναι μονοθέσιο, "μονο-ηρωικό". Για αυτό η επιλογή της μη-πίστης στα (πραγματικά) γεγονότα.
Η θεατρικοποίηση ενός τέτοιου γεγονότος δεν μπορεί παρά μόνο να θέλει να "διαβρώσει τα κατακάθια της μνήμης και της καθημερινότητας", με άλλα λόγια να το απομονώσει, να το κάνει μεμονωμένο περιστατικό, να το κάνει μη-πραγματικό. Να το κάνει θέαμα. Να το αποσυνδέσει από τις καταβολές του: από τον ταξικό, δηλαδή, πόλεμο.
...........
Ένα σχετικά καλό κείμενο πάνω στην υπόθεση της επισφαλούς εργασίας που ανέδειξε η υπόθεση της Κούνεβα είναι εδώ.