...ο μαζικός πόλεμος απαίτησε μαζική παραγωγή.

Η μεγάλη ύφεση (1873-1895) οδήγησε στην Bell Epoque (-1914). Η οικονομική κρίση που θα ξεσπούσε, εκτονώθηκε και προλήφθηκε από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η δεκαετία του '20 ήταν ασταθής, αλλά στα τέλη της υπήρξε ένα οικονομικό boom που οδήγησε στην κρίση του 1929-32 και στην ύφεση του 1933-40. Μετά είναι γνωστό: ήρθε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος.

... οι πόλεμοι του 20ου αιώνα ήταν μαζικοί πόλεμοι με την έννοια ότι χρησιμοποίησαν και κατέστρεψαν αδιανόητες μέχρι τότε ποσότητες προϊόντων στα πεδία των μαχών[...] ο μαζικός πόλεμος απαίτησε μαζική παραγωγή.

Hobsbawm, Η εποχή των άκρων.

Και στις δύο περιπτώσεις βλέπουμε ξεκάθαρα ότι οι πόλεμοι ήταν διέξοδοι για την οικονομική κρίση. Όταν η μηχανή της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής έφραξε, έπρεπε με κάποιο τρόπο να γίνει μια αναδιάρθρωση του συστήματος. Αυτή έγινε με την αναδιάρθρωση προς την "μαζική κατανάλωση¨.
Αναρωτιέμαι εάν ήταν παρακινδυνευμένο να αντιστρέψουμε την τελευταία φράση του Hobsbawm, ότι "ο μαζικός πόλεμος απαίτησε μαζική παραγωγή" και να την διατυπώσουμε ως εξής: Η μαζική παραγωγή απαίτησε μαζικό πόλεμο... ίσως να βγάζαμε περισσότερα συμπεράσματα για το παρελθόν, αλλά και για το μέλλον.

Αναρωτιέμαι επίσης (και σας συνιστώ να κάνετε το ίδιο) προς τα ποια κατεύθυνση θα αναδιαρθρωθεί/αναδιαρθρώνεται το τωρινό καπιταλιστικό σύστημα και φυσικά αναρωτιέμαι με ποιους τρόπους θα το πράξει...